اینترنت، عنصری فراگیر است که در تمام جنبه‌های زندگی مدرن نفوذ کرده و امروزه به بخش جدایی‌ناپذیر دنیای ما تبدیل شده است. از ارتباطات و تجارت گرفته تا آموزش و سرگرمی، اینترنت شیوه زندگی و کار ما را دگرگون کرده است. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که پشت پرده این شگفتی تکنولوژیکی چه مغز متفکری بوده است؟ در این مقاله از تاریخچه اینترنت خواهیم گفت و از پیشگامانی که در عرصه اختراع اینترنت نقش اساسی داشتند نیز نام می‌بریم.
بیشتر بخوانید: انواع اینترنت پرسرعت چیست؟ + معرفی بهترین اینترنت پرسرعت
رویای اختراع اینترنت در سر چه کسانی بود؟
قبل از آنکه به پرسش «چه کسی اینترنت را اختراع کرد» پاسخ دهیم و آن را مشخص کنیم، بد نیست در مورد پیش‌سازهای مختلف این فناوری اطلاعاتی کسب کنیم. مفهوم شبکه ارتباطی جهانی را می‌توان از اوایل قرن بیستم ردیابی کرد که در آن، مخترعان و رویاپردازان از دنیایی می‌گفتند که در آن اطلاعات می‌توانند به‌طور یکپارچه در فواصل بلند منتقل شوند.
یکی از این رویاپردازان، نیکولا تسلا، مخترع صربستانی-آمریکایی بود که در سال 1909 طی مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز، در مورد یک «سیستم جهانی» صحبت کرد که می‌تواند ارتباطات بی‌سیم را فعال کند. اگرچه ایده‌های تسلا از دوران حیات او بسیار فراتر می‌رفت، اما مفهومی پایه را برای توسعه اینترنت بنا نهاد.
تولد آرپانت (ARPANET)، مقدمه تاریخچه اینترنت
اما تولد واقعی اینترنت را می‌توان به شبکه آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته مرتبط دانست که توسط وزارت دفاع ایالات متحده تامین مالی می‌شود. در اوایل دهه 1960، دولت آمریکا نیاز به یک شبکه ارتباطی غیرمتمرکز و قوی را تشخیص داد که بتواند در برابر حمله‌های هسته‌ای مقاومت کند. در سال 1969، اولین پیام موفقیت‌آمیز از طریق آرپانت ارسال شد که از آن طریق کامپیوترهای دانشگاه UCLA کالیفرنیا و موسسه تحقیقاتی استنفورد (SRI) را به یکدیگر متصل می‌کرد.
لئونارد کلاین راک، پل باران و دونالد دیویس، افراد درگیر در توسعه آرپانت بودند؛ در این میان، کلاین راک، دانشمند کامپیوتر نقشی اساسی در توسعه نظریه سوئیچینگ بسته‌ای ایفا کرد. این مفهوم بنیادین، زیربنای ارتباطات اینترنتی مدرن به‌شمار می‌رود. پل باران و دونالد دیویس نیز به‌طور مستقل مفهوم سوئیچینگ بسته را توسعه دادند که شامل تجزیه داده‌ها به بسته‌های کوچک‌تر برای انتقال کارآمدتر است.
پروتکل TCP/IP، اختراع وینتون سرف و رابرت کان
درحالی‌که آرپانت بستر اینترنت را ایجاد کرد، توسعه پروتکل انتقال (TCP) و پروتکل اینترنت (IP) برای گسترش آن بسیار مهم بود. وینتون سرف و رابرت کان که اغلب از آنها بهعنوان «پدران اینترنت» یاد می‌شود، پروتکل‌های TCP/IP که ارتباطات بین شبکه‌های کامپیوتری مختلف را استانداردسازی می‌کرد را طراحی کردند.
در سال 1973، سرف و کان مقاله‌ای را تحت عنوان «پروتکلی برای ارتباطات شبکه بسته‌ای» منتشر کردند که مشخصات پروتکل‌های TCP/IP را بیان می‌کرد. این پروتکل‌ها ستون فقرات اینترنت را تشکیل می‌دهند و شبکه‌های مختلف را قادر می‌سازند تا به‌طور یکپارچه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. امروزه TCP/IP هم‌چنان بهعنوان مجموعه پروتکل‌های اساسی اینترنت باقی مانده و کاربرد دارد.
بیشتر بخوانید: دلایل کاهش سرعت اینترنت + راه‌حل‌‌ها
شبکه جهانی وب، اختراع تیم برنرز لی
درحالی‌که آرپانت و پروتکل‌های TCP/IP پایه و اساس اینترنت را بنا نهادند، شبکه جهانی وب (WWW) یک رابط کاربرپسند با امکان دسترسی جهانی را به ارمغان آورد. تیم برنرز لی، دانشمند بریتانیایی علوم کامپیوتر با اختراع وب جهانی در سال 1989 کار توسعه این شبکه را برعهده داشت.
اختراع برنرز لی یک پیشرفت فوق‌العاده به‌شمار می‌رفت که به کاربران اجازه داد تا از طریق یک رابط گرافیکی میان اطلاعات مختلف در اینترنت پیمایش کنند و به آنها دسترسی داشته باشند. او اولین مرورگر وب، ویرایشگر و سرور را ایجاد کرد و سیستمی را پایه‌ریزی کرد که دسترسی جهانی به اطلاعات را فراهم کرده و بستر اینترنت را در قالب آشنای امروزی بنا نهاد.
تجاری‌سازی و عمومی‌سازی اینترنت
با محبوبیت روزافزون اینترنت و تکامل آن، در دهه 1990، فرآیند تجاری‌سازی آن نیز آغاز شد. در این میان، ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت (ISP) ظهور کردند و دسترسی به اینترنت را برای عموم مردم فراهم ساختند. شرکت‌هایی نظیر Compuserve، AOL و Prodigy نقشی محوری در انتقال اینترنت به خانه‌ها و کسب‌وکارها در سراسر جهان ایفا کردند.
رونق Dot-Com در اواخر دهه 90 میلادی با تعداد زیادی استارتاپ و شرکت‌ها مستقر که برای حضور در دنیای آنلاین رو به رشد با یکدیگر رقابت می‌کردند، شتاب بیشتری بخشید. عصر ظهور تجارت الکترونیک، رسانه‌های اجتماعی و استقرار اینترنت بهعنوان ابزاری اساسی برای ارتباطات و تجارت هم در همین برهه کلید خورد.
جمع‌بندی «چه کسی اینترنت را اختراع کرد»
در خاتمه مطلب «چه کسی اینترنت را اختراع کرد» باید اضافه کنیم که اختراع اینترنت یک تلاش جمعی و مشترک بوده که در طول چندین دهه اتفاق افتاد و با ایده رویاپردازان و تلاش پیشگامان و اندیشمندان به ثمر نشست. از مفهوم‌سازی یک شبکه ارتباطی جهانی تا توسعه آرپانت، پروتکل‌های TCP/IP و شبکه جهانی وب، هر مرحله بلوکی مهم در راستای تکمیل این سازه عظیم آنلاین بود.
اگرچه اختراع اینترنت را نمی‌توان به شخص خاصی نسبت داد، اما بدون شک تلاش‌های مبتکرانی نظیر لئونارد کلاین راک، پل باران، دونالد دیویس، وینتون سرف، رابرت کان و تیم برنرز لی در شکل دادن به چشم‌انداز دیجیتال امروز غیرقابل انکار است. اینترنت هم‌چنان به تکامل خود ادامه می‌دهد و در آینده نیز بهعنوان عنصری ضروری در پیشبرد ارتباطات جهان درهم‌تنیده ما به کار خود ادامه خواهد داد.
